Hypnotische gitaarklanken

Zelden steeg de populariteit van een Afrikaans gitarist tot zulke hoogte als ten tijde van de samenwerking van Ali Farka Touré en Ry Cooder in 1995. Deels als gevolg van deze samenwerking met de Amerikaanse gitaarheld werd Ali verrast door een Grammy. Het grootste gedeelte van de populariteit echter heeft hij aan zichzelf te danken, want hij presteerde het met zijn nieuwe album Niafunké weer, maar dan weer solo.

Niafunké is zijn eerste nieuwe album in vijf jaar tijd. Vorig jaar verscheen weliswaar Radio Mali, maar die was slechts gevuld met oudere opnames voor de Malinese nationale radiozender.
    De titel refereert naar zijn geboorteplaats Niafunké, niet ver van het illustere Tombouctou. In het Leidsch Dagblad van 29 juni jl. legde men de titel uit als een samentrekking van Mali's hoofdstad Niamey (!) en de muziek die hij speelt (funk). Misschien moeten muziekrecensenten zich eens gaan verdiepen in de culturele achtergrond van muziek die ze recenseren, want deze uitleg is dus regelrechte flauwekul.
    Touré nodigde een aantal vooraanstaande Europese muziekrecensenten uit om eens te komen kijken waar hij nu precies vandaan komt, want, zo vindt Ali, de muziek wordt pas echt goed begrepen als men de werkelijke roots gezien heeft. Zo was er tijdens deze trip ook Dieter van den Bergh van muziekblad Oor.
    Het gitaarspel van Touré mag als bekend worden verondersteld. Hij speelt op een hypnotische manier, eigenlijk net als zijn collega Boubacar Traoré. De cd werd dan ook op de meest eenvoudige manier opgenomen, zonder high-tech-apparatuur, maar met de simpelste studio-technologie. Dit is de kracht en de schoonheid van Ali's muziek, die op deze manier zo dicht mogelijk blijft bij de dorpse tradities, waaruit zijn muziek voortkomt. De privé-studio van Touré is dan ook erg eenvoudig en eigenlijk een beetje geïmproviseerd van karakter. Om het gesuis van de woestijnwind zoveel mogelijk te voorkomen worden bijvoorbeeld extra golfplaten tegen het gebouw aangeplaatst.
    Ook zijn maat, de zanger/gitarist Afel Bocoum heeft inmiddels een eigen cd uit, met de hulp van Ali Farka Touré.

M.V., augustus 1999