Nigeria 70

Funky Lagos

Het zijn goede tijden voor liefhebbers van West-Afrikaanse afrobeat en verwante stijlen. In deze editie al aandacht voor de zojuist verschenen cd van het Allenko Brotherhood project. Ongeveer gelijktijdig verscheen de cd-box 'Nigeria 70', waarin twee muziek-cd's, een audio-documentaire en een 15 pagina's dik cd-boekje.

Het label Strut heeft al aardig wat retro-Afro uitgaves op haar naam staan, waaronder de verzamelaar 'Club Africa' en albums van de Nigerianen Orlando Julius en Tony Allen. 'Nigeria 70: the definitive story of 1970's funky Lagos' is de voorlopige bekroning op het werk. Waar veel Afrofunk-compilaties een nauwelijks gedocumenteerde mengelmoes brengen van obscure Afrikaanse soul en rock met Amerikaanse Afrorockers, gaat Nigeria 70 verder. Het werk van Fela Kuti en de zijnen mag dan soms van een andere planeet lijken te komen, maar in werkelijkheid is het deels een product van het muzikale klimaat van wereldstad Lagos.

Voor deze cd's is een heel team van compilatoren aan de slag gegaan. Naast twee cd's met een doorsnee van de funk-geinspireerde popmuziek uit die tijd krijgen we een derde schijf waarop een audio-documentaire over de ontwikkeling en populariteit van Afrobeat. In combinatie met het dikke cd-boekje geeft die een bijzondere kijk in de geschiedenis. De documentaire is een collage van interviews, stukjes muziek (veel nummers die niet op de cd staan) en originele aankondigingen en jingles. Zo komt Ginger Baker aan het woord, die begin jaren 70 naar Nigeria kwam en er vervolgens jarenlang toerde met Fela Kuti. In de andere 'hoofdstukken' aandacht aan de sociaal-economische en politieke achtergronden, die immers een belangrijke inspiratie waren voor veel musici. Afsluitend geeft dichter Charlie Dark zijn impressies van de muziekcultuur van Lagos in de jaren 70.
Het cd-boekje gaat in op de achtergronden van de individuele nummers en geeft allerlei wetenswaardigheden en trivia; zo lezen we dat het album van de in Engeland gebaseerde Gasper Lawal destijds favoriet was bij rasta's om high bij te zijn. Ook aardig om te weten: de funk- en soulpionier Orlando Julius componeerde de Yoruba-zang in de soul-evergreen 'Going back to my roots'.

De muziek-cd's bestrijken een periode van ruim 10 jaar, en liefhebbers zijn waarschijnlijk al bekend met de grote namen: Fela met het geniale 'Jeun Ko Ku (Chop 'n Quench)', verder Sunny Ade, Monomono en Shina Williams. Ook van Blo en Julius Orlando zijn nu heruitgaves verkrijgbaar. Voor wie er destijds niet bij was, zijn de overige artiesten waarschijnlijk nieuw. De Sahara All Stars band, Lijadu Sisters, Bala Miller of Bongos Ikwue: hun verschillende stijlen hebben gemeen dat westerse soul- en funkinvloeden samenkomen met percussieritmes en melodieen die veelal hun wortels in de traditionele muziek hebben.
De cd-box kost iets meer dan 50 gulden en is daarmee meer dan waar voor zijn geld. Niet ieder label heeft het budget om zo'n verzorgde productie te maken, toch hopen we dat er meer van dergelijke cd's komen. In de jaren 70 hadden steden als Abidjan en Accra ook genoeg interessants te bieden. Een soortgelijke benadering als met Nigeria 70 is daarom welkom!

Thomas, november 2001.